Karaciğer Yetmezliği Ortaya Nasıl Çıkar?

 

Karaciğer Yetmezliği Ortaya Nasıl Çıkar?

Karaciğer yetmezliği, karaciğerin zarar görmesinin dışında, karaciğerin görevlerini yapmasında zayıflama görülmesi durumudur. Karaciğer, uzun bir vade boyunca görevlerini yapmayı giderek bırakır ve görevini yapamaz hale gelir. Hayati anlamda önem taşıyan karaciğer yetmezliğini başlangıçta tespit edebilmek oldukça zor olabilmektedir, ancak az bulunan bir komplikasyon olan "akut karaciğer yetmezliğinin" oluşması oldukça kısa bir süreçtir, Yani 2 gün gibi bir süredir. Kara ciğer yetmezliğinde, koma veya ölüm tehlikesi bulunmaktadır. hemen tedavi edilmesi lazım olan bir hastalık olan karaciğer yetmezliğin de, karaciğer nakli yapılabilmektedir. Karaciğer yetmezliği "siroz" gibi bir takım karaciğer hastalıkları ile sonuçlanabilmektedir.

Karaciğer yetmezliği temelde 2 farklı şekilde kendini göstermektedir. Buna göre karaciğer yetmezliğinin çeşitleri, akut ve kronik olarak gruplandırılmaktadır. Akut karaciğer yetmezliği, hepatosellüler görevini yapamama bozukluğunun hızlı gelişimi ile tanımlanmaktadır. Kronik karaciğer yetmezliği de, s"iroz" ile bağlantılı olarak oluşmaktadır ve çok aşırı alkol tüketimi, hemokromatozis , yetersiz beslenme, hepatit B ya da hepatit C sonucu gelişebilmektedirler.

Karaciğer Yetmezliğinin Oluşum Nedenleri ?

Birtakım ilaç kullanımları, alkol ve bir takım hastalıklar, karaciğer yetmezliğine neden olabilmektedir. Kara ciğer yetmezliğine neden olabilecek durumlar şu şekildedir;

Yüksek dozda Asetaminofen alımı: Bir tür ağrı kesici ilaç olan, özel ismi olan "Tylenol" olarak da tanınan ve aspirin ilacına alternatif olarak kullanılan "asetaminofen", yüksek oranlarda tüketilmesi durumunda, akut kara ciğer yetmezliği gelişebilmektedirler.

Reçeteli ilaçlar: "Antibiyotik", "non-steroid ilaçlar", "anti-mikropbik" ilaçlar ve "anti-konvülsantlar" vb. bazı reçeteli ilaçlar, genellikle akut karaciğer yetmezliğine neden olabilmektedir.

Bitkisel takviyeler: Kava, efedra, takke ve yarpuz gibi bitkisel ilaçlar ve bitkisel ekler, genellikle akut karaciğer yetmezliğine sebebiyet verebilmektedir.

Hepatit ve diğer virüsler: Hepatit A, hepatit B ve hepatit E gibi virüslerin neden olduğu karaciğer hastalıkları ve diğer Epstein-Barr virüsü, sitomegalovirüs ve herpes simpleks virüsü vb. bir takım virüsler karaciğer yetmezliği oluşmasına neden olabilmektedir.

Toksinler: Genellikle yabani mantar vb. zehirli bazı maddelerin yanlışlıkla yenilmesi veya diğer bazı toksin maddelerin vücuda alınması, karaciğeri yorarak, karaciğer yetmezliğine neden olabilmektedir.

Bağışıklık sistemi hastalıkları: Bağışıklık sistemine hedef olan rahatsızlıklar, karaciğer hücrelerine zarar vermektedir. Bu sebeple, bağışıklık sistemi hastalıkları karaciğer yetmezliğine neden olmaktadır.

Karaciğer damarlarında gelişen hastalıklar: Vasküler hastalıklar, özellikle Budd-Chiari gibi hastalıklar, karaciğerlerdeki damarları tıkadığından, bu tarz hastalıklar karaciğer yetmezliğine neden olabilmektedir.

Metabolik hastalıklar: bir takım metabolik hastalıklar, genellikle Wilson hastalığı gibi, gebelerde başta olmak üzere karaciğer yetmezliğine neden olabilmektedir.

Kanser: Kanser, diğer organlara yayılarak zarar verir ve karaciğer yetmezliğine neden olabilir.
Karaciğer Yetmezliğinin Komplikasyonları

Genellikle akut karaciğer yetmezliğinin bazı komplikasyonları bulunmaktadır. Bu komplikasyonlar; beyinde ödem oluşumu, kanama ve kanama bozuklukları, enfeksiyon oluşumları ve böbrek yetmezliği vb. problemlerdir.

Beyinde ödem oluşması: Çok aşırı miktarda sıvı, beyinde bir basınç oluşmasına neden olmaktadır. Karaciğer yetmezliğinin sebep olduğu bu durum ise beyinin ihtiyacı olan oksijenin karşılanmasını engellemektedir.

Kanama ve kanama bozuklukları: Karaciğer, herhangi bir problem yaşadığı zaman, kanın pıhtılaşmasını sağlayan etkenlerin üretilmesini sağlayamaz hale gelir. Karaciğer yetmezliği sorunu olan bireylerin, mide bağırsak sistemlerinde kanamalar oluşabilmektedir ve bu kanamaları kontrol etmek oldukça zor olabilmektedir.

Enfeksiyonlar: Karaciğer enfeksiyonu ile savaşan bireylerde birden çok enfeksiyonlu durumların oluşması tehlikesi artmaktadır. Enfeksiyonlar, genellikle kanda, solunum yolunda ve idrar yolları sisteminde meydana gelebilmektedir.

Böbrek yetmezliği: Böbrek yetmezliği çoğunlukla karaciğer yetmezliği sebebi ile meydana gelmektedir. Genellikle yüksek dozda, "asetaminofen" ismi verilen bir ilacın tüketilmesi, hem karaciğeri hem de böbrekleri zarara uğratmaktadır.
Tanısı

Karaciğer yetmezliğinin teşhisini koyabilmek ve tespit edebilmek için, bazı test ve analizler yapılmaktadır. Tanı koyabilmek için yapılan yöntemler bu şekildedir; "kan testleri", "görüntüleme testleri", ve karaciğerin dokusunun dikkalice incelenmesi gibi.

Karaciğer Yetmezliğinden Nasıl Korunulur

Karaciğer yetmezliği hastalığından korunmak için bazı önlemler alınabilmektedir. Bu önlemler bu şekildedir; kullanılan ilaçların talimatlarına uymak ve fazla yüksek dozda kullanmamak, her hangi bir nedenden dolayı kullanılan ilaçlar hakkında hekimlerden onay almak, alkollü içecek tüketimini kontrol altına almak, tütün mamüllerinden uzak durmak, "piercing" veya dövme gibi aksesuarları yaptırırken hijyene dikkat etmek, hepatit B ve hepatit A aşılarını olmak, başka kişilerin kanına veya vücut sıvılarına temas etmemeye dikkat etmek, yabani mantarlardan uzak durmak ve yememek," aerosol " sprey kullanılırken dikkatli olmak, kilo değerlerine dikkat etmek ve cilt renginin sürekli olarak kontrol edilmesi gibi.

Aşırı dozda ilaç kullanmamak: Genellikle "asetaminofen" ismi verilen ilaç ve diğer ilaçlar kullanılırken, gereğinden fazla dozda kullanmamak, karaciğer yetmezliğine karşı alınacak en etkili önlemlerden birisidir.

Doktordan onay almadan ilaç kullanmamak: Genellikle bitkisel ilaçlar kullanılmadan önce veya herhangi bir ilaç kullanılmadan önce, hekiminizden mutlaka onay almak, karaciğer sağlığı yönünden çok önemli olacaktır.

Alkol tüketimini azaltmak: Altmış beş yaş üzeri erkek ile yaşı farketmek sizin her bayanın günlük bir içkiden daha fazla içki içmesi, karaciğeri yoracaktır. Ayrıca, genç ve yetişkin erkeklerde de günde 2 defadan fazla içki tüketmek, karaciğer sağlığını risk altına almaktadır. Bundan dolayıdır ki, alkollü içecek tüketimini azaltmak, karaciğer yetmezliğini önleyebilmektedir.....

Tehlikeli davranışlardan kaçınmak: Yasa dışı olarak satılan damar içi ilaçlardan uzak durmak, cinsel ilişkide kondom gibi prezervatifler kullanmak, "dövme" ve "piercing" yaptırırken temiz ve hijyenik ortamları yani iş yerlerini tercih etmek ve sigaradan yani tütün mamüllerinden uzak durmak, karaciğer yetmezliğine karşı alınacak en iyi tedbirlerden bazılarıdır.

Aşı yaptırmak: Karaciğer yetmezliğinden korunmak için, genellikle hepatit B ve hepatit A aşılarını yaptırmak sağlıklı olacaktır.

Yabani mantar tüketmemek: Yabani mantar zehirli maddeler içerebildiğinden dolayı, karaciğer yetmezliğine neden olabilmektedir. Bundan dolayıdır ki, karaciğer yetmezliğinden korunmak için, yabani mantar tüketmemek önem arz edecektir.

Kilo kontrolüne dikkat etmek: "Obezite" ve aşırı kilo, başta "hepatit" ve "siroz" olmak üzere birden çok karaciğer hastalığına neden olduğundan dolayı sağlıklı bir şekilde yaşam sürdürmek için, kilo kontrolüne çok ama çok dikkat edilmelidir.

Tedavisi

Karaciğer yetmezliğinin tedavisi mümkündür ama hastane ortamında yoğun bir şekilde yapılmaktadır. Karaciğer yetmezliği tedavisinde bazı yöntemler kullanılmaktadır. Bu karaciğer yetmezliği tedavi yöntemleri bu şekildedir; zehirli kısmı yok etmeye çalışan ilaçlar ile karaciğer nakli.

Karaciğer Yetmezliğinin Belirtileri

Karaciğer yetmezliğinin ilk başta ortaya çıkan belirtisi çok açık ve kesin olmayabilir. Bundan dolayıdır ki, karaciğer yetmezliğinin belirtileri her zaman anlaşılabilir olmamaktadır. yani Karaciğer yetmezliğinin erken dönemdeki belirtileri bu şekildedir; mide bulantısı, iştah kaybı, kilo kaybı, kusma, halsizlik, bitkinlik, yorgunluk, genel olarak kendisini iyi hissetmemek, karnın sağ tarafında ağrıma ve ishal vb.. Ancak bu belirtiler daha ilerleyen zamanlar içinde; ciltte sarılık, kolayca kanama yaşanması, karın bölgesinde şişkinlik, zihinsel karışıklık ve kaybolma , uyuklama ve koma biçiminde de kendini göstermektedir.